نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه ‌بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی

نویسنده

چکیده مقاله:

مردم ایران همواره پیوند عمیقی با طبیعت اطراف خود داشته‌اند و منظر فرهنگی آنها نیز در ارتباط با منظر طبیعی و متأثر از آن بوده است به ‌گونه‌ای که با بررسی اماکن مذهبی ایران به هم‌نشینی ثابت عناصر طبیعی در کنار مکان مقدس پی می‌بریم. این قبیل مناظر از کارکرد مذهبی صرف خود فراتر رفته‌اند و تعامل میان انسان و محیط، سبب ایجاد زمینه‌ای بالقوه برای عملکردهای اجتماعی و تفرجی در لوای ابعاد آیینی شده است. اصل هدفمندی در انتخاب مقصد تفرجی برای مردم ایران، آنها را بر این داشته تا فضاسازی بناهای مقدس خود را با این سنت و نقش چندعملکردی تطبیق بدهند، به ‌گونه‌ای که می‌توان این خوانش را از ساختار و سلسله‌مراتب ورودی و حیاط‌های بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی داشت و برای هریک از این صحن‌ها متناسب با عناصر شکل‌دهندۀ خود، نمود رفتاری و شأن متفاوتی را تعیین کرد که در ارتباط و هماهنگ با قرارداد رفتاری ناشی از سنت زیارت-تفرج است.با توجه به اهمیت مناظر فرهنگی در هویت یک ملت، حفظ و نگهداری کارکرد تفرج در کنار مزارها و بناهای مذهبی نه ‌تنها به بقا و انتقال یک ارزش تاریخی کمک می‌کند، بلکه مانع از کمرنگ‌شدن و اضمحلال قراردادهای رفتاری‌ای می‌شود که ریشه در تاریخ و هویت آنها دارد. این نوشتار با انتخاب بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی به ‌عنوان نمونۀ موردی علاوه بر بررسی سنت زیارت-تفرج در میان ایرانیان، به تأثیر آن در مناظر فرهنگی می‌پردازد و سپس ویژگی‌های این بقعه و نقش عملکردی بخش‌های مختلف آن در سنت زیارت تفرج را مورد بررسی قرار می‌دهد. در ادامه مشاهدات میدانی نشان می‌دهد چگونه به علت تغییر ارزش‌های اجتماعی و قوانین جدید در برخورد با اماکن مذهبی، تداوم این سنت با مشکل مواجه شده و تغییر برخورد با این قرارگاه رفتاری موجب تبدیل این سنت دیرینه به یک ضد ارزش شده است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

ساخت واقع‌گرایی در سنت و فرهنگ ایرانی

هرچند که تمامی گفتمان‌های انتقادی روابط بین‌الملل به‌گونه‌ای تلاش کرده‌اند با اشاره به نقاط ضعف نگاه واقع‌گرایانه به روابط بین‌الملل، رویکردهای دیگری را جایگزین آن سازند، با این وجود، این نظریه‌پردازی‌ها هیچ‌گاه قادر به تضعیف جایگاه این نظریه در تحلیل و تبیین مسائل بین‌المللی نگشته و حتی می‌توان ادعاکرد که به‌عکس موجب تقویت مبانی نظری و جایگاه واقع‌گرایی در عرصه آکادمیک روابط بین‌الملل شده‌اند....

متن کامل

فرهنگ موضوعی دیوان شاه نعمت الله ولی

فرهنگ موضوعی دیوان شاه نعمت ا... ولی چکیده سید نورالدین نعمت ا... ولی، از شاعران و عارفان قرن هشتم و نهم (730-834) ه.ق ،که دیوان اشعارش مجموعه ای از ظرایف و نکات عرفانی است. پایبندی وی به شعر عرفانی ، مذهب وی و آگاهیش از مسائل مربوط به تصوف و عرفان، همچنیت درگیر بودنش با سیاست و اجتماع، دیوان شعرش را به یک دیوان متنوع تبدیل کرده است. گستره ی این تنوع از مدح و منقبت ائمه ی معصومین و ستایش...

15 صفحه اول

ارزیابی توان تفرجی پارک‌های جنگلی شهری با تکیه بر فاکتورهای مؤثر در تفرج، مطالعه موردی: پارک جنگلی سرخه‌حصار

ارزیابی توان تفرجی به معنای تعیین قابلیت سرزمین برای کاربری اکوتوریسم و تفرج است. در این مطالعه ابتدا با استفاده از مدل مرسوم کاربری توریسم و 5 پارامتر اکولوژیکی (شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا، پوشش گیاهی و خاک)، مناطق مناسب برای استفاده تفرجی به دو شکل متمرکز و گسترده در پارک جنگلی سرخه‌حصار شناسایی شد. نتایج نشان داد که 223/297 هکتار از سطح پارک توان تفرج گسترده طبقه 1، 465/86 هکتار توان تفرج ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 24

صفحات  21- 28

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023